Het gebruik van een houtkachel in huis kan leiden tot een verslechtering van de longfunctie, zo blijkt uit een studie van het University College London (Groot-Brittannië). Laura Horsfall, hoofdonderzoeker aan het Institute of Health Informatics van het University College London, presenteert deze studie op het congres van de European Respiratory Society in Amsterdam, Nederland.
Het gebruik van vaste brandstoffen voor verwarming in particuliere huishoudens is in Europa toegenomen als gevolg van de marketing van hout als hernieuwbare energiebron en de hoge prijzen voor fossiele brandstoffen. In het Verenigd Koninkrijk is het aandeel van de schadelijke luchtvervuiling door PM 2,5 (fijnstof) door vaste brandstoffen in huishoudens momenteel 20 % van de totale vervuiling, vergeleken met 4 % door uitlaatgassen van wegvoertuigen.
De jaarlijkse uitstoot, met name door de verbranding van hout in huishoudens, is bijna verdubbeld van 3.200 ton in 2009 tot 6.000 ton in 2023. Horsfall zegt: “We weten dat de verbranding van hout in huishoudens schadelijke luchtvervuiling veroorzaakt, zowel binnenshuis als buitenshuis, waaronder ook bekende kankerverwekkende stoffen.”
Desondanks “is de luchtvervuiling door deze bron in het Verenigd Koninkrijk sinds 2009 bijna verdubbeld, omdat steeds meer mensen houtkachels installeren en gebruiken. Het verband met de gezondheidsresultaten in landen met een hoog inkomen wordt echter niet goed begrepen en woonwijken met hoge emissies zijn moeilijk te identificeren met de bestaande netwerken voor luchtkwaliteitsmonitoring.”
Op basis van een eerder onderzoek, waarin het gebruik van vastebrandstofkachels in het hele Verenigd Koninkrijk in kaart werd gebracht, gebruikten de onderzoekers gegevens uit de English Longitudinal Study on Ageing (ELSA) om het verband te onderzoeken tussen het zelfgerapporteerde gebruik van vaste brandstoffen in huishoudens in Engeland en de verslechtering van de longfunctie. Ze beoordeelden de longfunctie van de patiënten aan de hand van een maatstaf genaamd FEV1, die de hoeveelheid lucht kwantificeert die een persoon in de eerste seconde van een ademhaling krachtig kan uitademen.
Lage FEV1-waarden worden in verband gebracht met een verhoogd risico op ademhalingscomplicaties en slechtere gezondheidsresultaten, waardoor FEV1 een belangrijke objectieve marker is voor het monitoren van ziekten zoals COPD en astma. Het onderzoeken van de gezondheidseffecten is een uitdaging, omdat huishoudens die brandhout gebruiken over het algemeen welvarender en over het algemeen gezonder zijn. Horsfall legt uit: “We hebben vastgesteld dat mensen die vaste brandstoffen gebruiken minder vaak roken en minder vaak aan longziekten lijden, wat de werkelijke effecten van blootstelling aan vaste brandstoffen kan verhullen.”
Door herhaalde metingen van de longfunctie over een periode van acht jaar konden we echter vaststellen dat de longfunctie bij gebruikers van vaste brandstoffen sneller verslechterde dan bij niet-gebruikers, zelfs na correctie voor sociaaleconomische en woonomstandigheden. Dit wijst op een belangrijk verband tussen het gebruik van vaste brandstoffen en een verslechtering van de longfunctie, hoewel de blootgestelde groep een gezondere uitgangssituatie had. “Onze studie suggereert dat hoge concentraties deeltjes uit kachels het ademhalingsweefsel beschadigen en ontstekingen veroorzaken, vergelijkbaar met sigarettenrook”, voegt ze eraan toe.
Dr. Horsfall en haar team willen nu onderzoeken of mensen die in of nabij gebieden met een hoge concentratie houtkachels wonen, zoals in de rijkere wijken van Londen, ook hogere percentages ademhalingsproblemen hebben, zoals het voorschrijven van inhalatoren en ziekenhuisopnames als gevolg van longaandoeningen.
Deze resultaten wijzen erop dat houtkachels die in Europese huishoudens worden gebruikt, vergelijkbare effecten kunnen hebben en als mogelijke milieurisicofactor in aanmerking moeten worden genomen bij de beoordeling van de gezondheid van de luchtwegen, met name bij patiënten met een onverklaarbare verslechtering van de longfunctie of chronische luchtwegklachten.
Hoewel de nieuwe, milieuvriendelijk ontworpen houtkachels in Europa over het algemeen als schoner en veiliger worden beschouwd dan traditionele houtkachels, worden in veel Europese huishoudens nog steeds oudere houtkachels gebruikt, en zelfs de nieuwere kachels zijn mogelijk niet volledig risicovrij. Deze studie onderstreept de noodzaak van duidelijkere richtlijnen en voorschriften voor de volksgezondheid met betrekking tot het stoken met hout in huishoudens. Mensen moeten zich ervan bewust zijn dat deze kachels schadelijk kunnen zijn voor hen en hun gezin, en artsen moeten hun patiënten vragen of ze thuis dergelijke kachels gebruiken.
Bron: agentschappen
